วิธีการทางประวัติศาสตร์ (ม.1)

ความหมาย

ขั้นตอนหรือวิธีการที่นักประวัติศาสตร์ใช้เพื่อศึกษา ค้นคว้า และเรียบเรียงเหตุการณ์ทางประวัติศาสตร์จากหลักฐานที่มีเพื่อให้มีความถูกต้อง ชัดเจนมากที่สุด

ความสำคัญของวิธีการทางประวัติศาสตร์

การเลือกใช้หลักฐาน

ความน่าเชื่อถือ

ความถูกต้อง

ผู้ศึกษา

เป็นกลาง

ไม่นำปัจจุบันไปประเมินอดีต

วิธีการ

ไม่สามารถใช้วิธีการทางวิทยาศาสตร์ไปใช้ได้(เกิดครั้งเดียวทดลองซ้ำไม่ได้)

ขั้นตอนของวิธีการทางประวัติศาสตร์

1. ตั้งประเด็นที่จะศึกษา

2. รวบรวมข้อมูลหลักฐาน

3. วิเคราะห์และประเมินคุณค่าของหลักฐาน

4. เลือกสรรและจัดความสัมพันธ์ของข้อมูล

5. สังเคราะห์ข้อมูล

1. การตั้งประเด็นที่จะศึกษา(กำหนดหัวข้อ)

            ใคร เรื่องราวของใคร เกี่ยวข้องกับใคร

            อะไร สิ่งที่เกิดขึ้นคืออะไร

            ที่ไหน เหตุการณ์นั้นๆเกิดขึ้นที่ไหน

            เมื่อไหร่ เหตุการณ์นั้นเกิดขึ้นเมื่อไหร่

            ทำไม ทำไมจึงเกิดขึ้น

            อย่างไร ส่งผลอย่างไรกับปัจจุบัน

2.รวบรวมข้อมูลหลักฐาน

ควรศึกษาข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับเหตุการณ์โดยตรงก่อน(หนังสืออ้างอิง บุคคล) เพื่อทำความเข้าใจพื้นฐานเรื่องที่เราต้องการศึกษาจากนั้นจึงหาข้อมูลจากหลักฐานขั้นต้น เพื่อให้ได้ถึงรายละเอียดของเรื่องราวที่เราต้องการศึกษาโดยตรง

3. วิเคราะห์และประเมินคุณค่าของหลักฐาน(ตรวจสอบ)

การวิเคราะห์หลักฐานภายนอก

          ตรวจสอบสภาพปรากฏว่าถูกต้องหรือไม่

การวิเคราะห์หลักฐานภายใน

          ตรวจสอบเนื้อหาภายในว่าเชื่อถือได้หรือไม่

4. การเลือกสรรและจัดความสัมพันธ์ของข้อมูล(ตีความ)

การตีความขั้นต้น(แนวราบ)

          ตามตัวอักษรหรือตามรูปลักษณ์ภายนอก

การตีความขั้นลึก(แนวดิ่ง)

          ความหมายที่ซ่อนอยู่ภายใน

หลังจากนั้นต้องแยกประเภท จัดความสัมพันธ์ จัดลำดับก่อนหลัง

5. สังเคราะห์ข้อมูล(เรียบเรียง นำเสนอ)

การนำข้อมูลที่ผ่านกระบวนการในขั้นตอนที่ 2 3 4 มาทำให้เกิดข้อมูลใหม่เพื่อตอบปัญหาข้อแรก